หนึ่งในปัญหาที่พ่อแม่ผู้ปกครองจะพบได้บ่อย คือลูกกลัวหมอฟันนั่นเอง แม้แต่ในการ์ตูนของเด็กก็มีการนำเสนอถึงความกลัวของเด็กที่มีต่อการไปหาหมอฟัน ตัวอย่างเช่นในการ์ตูนญี่ปุ่นเรื่องชินจัง ก็มีฉากที่ตัวละครรู้สึกว่าไม่อยากไปหาหมอฟัน แม้ว่าจะมีอาการเจ็บ หรือปวดฟันอย่างมากก็ตาม ซึ่งถือว่าเป็นปัญหาใหญ่เลยทีเดียว โดยเฉพาะกับเด็กเล็กที่ต้องการได้รับการดูแลเกี่ยวกับปัญหาสุขภาพช่องปากและฟันมากเป็นพิเศษ
โรคกลัวหมอฟัน คืออะไร
โรคกลัวหมอฟัน (Dental Phobia) คือ ความรู้สึกวิตกกังวล หรือกลัวที่จะต้องไปเจอหมอฟันหรือทันตแพทย์ ซึ่งแน่นอนว่าความกลัวมีหลายระดับ ในบางกรณีเพียงเห็นใบนัดก็จะรู้สึกหวาดกลัว นอนไม่หลับ หรือมีอาการเครียดได้ หรืออาจจะมีความรุนแรงถึงขั้นหายใจติดขัด หายใจไม่ออก ตัวสั่น หรือเกร็งเลยทีเดียว โดยส่วนใหญ่มักจะมีความทรงจำหรือประสบการณ์ที่ดีไม่ดีเกี่ยวกับการไปหาหมอฟันตั้งแต่เด็ก ซึ่งสามารถส่งผลมาจนถึงปัจจุบัน
ทำไมเด็กถึงกลัวการไปหาหมอฟัน ?
แน่นอนว่าทุกอย่างย่อมมีเหตุผล ซึ่งการที่ลูกกลัวหมอฟัน หรือการไปทำฟันก็มีหลากหลายปัจจัยเช่นเดียวกัน ไม่ว่าจะเป็นปัจจัยจากตัวเองหรือปัจจัยรอบข้าง ได้แก่
เกิดจากช่วงวัย
ความกลัวเป็นพื้นฐานของมนุษย์อยู่แล้ว โดยเฉพาะในช่วงวัยที่มีอายุ 2-5 ขวบ เป็นช่วงวัยแห่งการจินตนาการ เมื่อจะต้องได้พบเจอกับสิ่งแปลกใหม่ย่อมสร้างความหวาดกลัวให้กับเด็กไม่น้อยเลยทีเดียว
การรับรู้จากประสบการณ์ของคนอื่น
แม้จะไม่ได้เจอกับตัวเอง แต่คำพูดของคนอื่นมักจะมีผลต่อความคิดของคนเราอยู่แล้ว โดยเฉพาะในเด็กที่ยังไม่เคยมีประสบการณ์ในการทำฟันมาก่อน พอได้ยินเกี่ยวกับประสบการณ์ทำฟันที่ไม่ดีจากคนอื่น หรือเพื่อนๆ มาก็อาจจะทำให้เกิดความรู้สึกในแง่ลบต่อการไปหาหมอฟันได้
ประสบการณ์ทำฟัน
ถือว่าเป็นปัจจัยสำคัญและมีผลต่อความกลัวของเด็กได้โดยตรงเลยก็ว่าได้ เพราะหากว่าเคยเจอประสบการณ์ทำฟันที่ไม่ดี ซึ่งปัจจัยนี้สามารถส่งผลไปจนถึงอนาคต หรือเรียกได้ว่าต่อให้โตแล้วก็ยังกลัวการไปทำฟันอยู่นั่นเอง
เจอหมอฟันที่ดุหรือมือหนัก
ไม่ว่าใครก็ชอบคนที่พูดจาดีๆ โดยเพราะสำหรับเด็ก การได้เจอหมอฟันที่พูดจาดี เป็นมิตร ก็จะทำให้ความกังวลหรือความกลัวลดลงได้ กลับกัน หากเจอหมอฟันที่ดุ รือมือหนักเวลาที่ตรวจหรือทำฟันอยู่ ก็จะทำให้เด็กรู้สึกไม่ปลอดภัย และหวาดกลัวการทำฟันในครั้งต่อๆ ไปได้ แม้จะไม่ใช่หมอคนเดิมก็ตาม
- อ่านบทความเพิ่มเติม: ทำฟันเด็กที่ไหนดี? แบบไหนเหมาะสมที่สุด
ผู้ปกครองขู่เกี่ยวกับการทำฟัน
ถือเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นบ่อยอย่างมาก พ่อแม่ ผู้ปกครอง หรือคุณครูก็มักจะใช้คำพูดที่สื่อถึงการทำฟันในแง่ที่ค่อนข้างน่ากลัวเพื่อให้เด็กหยุดกระทำสิ่งนั้นๆ เช่น ลูกกินลูกอม ของหวาน หรือขนมมากเกินไป ก็ใช้คำพูดว่าจะให้คุณหมอฉีดยา หรือจะให้คุณหมอถอนฟัน ซึ่งทั้งหมดนี้สามารถส่งผลต่อความคิดของลูกที่มีต่อหมอฟันได้
ทันตกรรมเด็กมีอะไรบ้าง ?
การทำทันตกรรมเด็กมีหลากหลายมากกว่าปัญหาฟันผุ ซึ่งจะสามารถแบ่งเป็น 3 ด้านหลัก ดังนี้
- ทันตกรรมป้องกัน ได้แก่ การตรวจเช็คช่องปาก การเคลือบฟลูออกไรด์ เคลือบหลุมร่องฟัน และใส่เครื่องมือป้องกันฟันล้ม
- ทันตกรรมฟื้นฟู ได้แก่ การขูดหินปูน การอุดฟัน การครอบฟัน และการรักษารากฟัน
- พัฒนาการของฟัน ได้แก่ โครงสร้างใบหน้า การสบฟัน ฟันซ้อน และฟันเก
ทำอย่างไรหากลูกกลัวหมอฟัน ?
เพราะปัญหาสุขภาพช่องปากและฟันของเด็ก เป็นเรื่องที่จะต้องให้การดูแลและใส่ใจมากเป็นพิเศษ โดยเฉพาะในช่วงวัยตั้งแต่ 6 เดือน – 12 ปี จะต้องคอยระวังเกี่ยวกับปัญหาฟันผุเป็นหลัก ผู้ปกครองจึงควรที่จะปลูกฝังและสร้างทัศนคติที่ดีและถูกต้องเกี่ยวกับการทำฟัน ที่สำคัญจะต้องหลีกเลี่ยงการใช้คำพูดที่น่ากลัวหรือแสดงความกังวลเกี่ยวกับการทำฟันให้ลูกเห็น
อีกหนึ่งทางเลือกที่ถือว่าเป็นตัวช่วยที่ดีที่จะทำให้ลูกของคุณรู้สึกสบายใจในการมาหาหมอฟันมากขึ้น คือการพาลูกไปตรวจกับคลินิกที่มีทันตแพทย์สำหรับเด็ก หรือมีหมอฟันเด็กนั่นเอง เพราะหมอฟันเด็กจะผ่านการเรียนเฉพาะทางสาขาการทำฟันเด็กหรือทันตกรรมสำหรับเด็ก ซึ่งจะมีความเข้าใจในธรรมชาติของเด็ก สามารถดูแลและรับมือกับเด็กได้เป็นอย่างดี
นอกจากนี้ยังมีเคล็ดลับที่จะสามารถช่วยให้ลูกที่กลัวหมอฟัน รู้สึกผ่อนคลาย ไม่เครียด หรือวิตกกังวลจนเกินไปได้ ดังนี้
- ผู้ปกครองควรแจ้งทันตแพทย์ว่าลูกมีอาการกลัวหมอฟัน เพื่อให้ทันตแพทย์เตรียมตัวรับมือกับความกลัวหรือความวิตกกังวลเหล่านั้น
- ก่อนจะพาลูกเข้าห้องตรวจ ให้ผู้ปกครองเปิดเพลงเบาๆ หรือให้ลูกดื่มน้ำเย็นๆ เพื่อเป็นการสร้างความผ่อนคลาย และทำให้ลูกรู้สึกสงบมากขึ้น
- ระหว่างการตรวจหรือการรักษา อาจจะมีการชวนลูกพูดคุย หรือพูดคุยร่วมกับทันตแพทย์เพื่อดึงดูดความสนใจ สร้างความผ่อนคลาย และลดความตึงเครียด
บทสรุป
เนื่องจากความรู้สึกที่มีต่อหมอฟันในวัยเด็กสามารถส่งต่อไปถึงความรู้สึกในตอนโตได้ หรือเรียกได้ว่าเป็นความรู้สึกฝังใจ เพราะหลายคนแม้ว่าจะโตเป็นผู้ใหญ่ แต่ก็ยังรู้สึกกลัวหมอฟันหรือการทำฟันอยู่ การปลูกฝังทัศคติที่ดีเกี่ยวกับการทำฟัน และพาลูกไปยังคลินิกทันตกรรมที่มีทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ มีประสบการณ์ และสามารถรับมือกับอาการกลัวหมอฟันได้เป็นอย่างดี จะช่วยให้ลูกของคุณรู้สึกสบายใจกับการไปหาหมอฟันมากขึ้น
และที่ SUKSANSMILEPLUS มีทันตแพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญและประสบการณ์ที่สูง สามารถรับมือกับอาการกลัวหมอฟันของทั้งเด็กและผู้ใหญ่ได้เป็นอย่างดี รวมไปถึงมีเครื่องมือทันตกรรมที่ทันสมัย และมีบริการทางทันตกรรมที่หลากหลาย เช่น ทำรากฟันเทียม ฟันปลอม จัดฟันใส เป็นต้น
บทความอื่นๆที่เกี่ยวข้อง
- บทความเพิ่มเติม: แก้ไขปัญหาฟันผุ รักษาฟันเด็กโดยทันตแพทย์เฉพาะทางสำหรับเด็ก
- บทความเพิ่มเติม: ไขข้อข้องใจ ทำไมจึงควรให้ลูกน้อยทำฟันกับหมอฟันเด็กโดยเฉพาะ
