รีเทนเนอร์ คือเครื่องมือล็อคฟันเพื่อรักษาสภาพฟันและตำแหน่งของฟันไม่ให้เคลื่อนกลับสภาพเดิม หลังจากจัดฟันเสร็จสมบูรณ์จะต้องใส่รีเทนเนอร์ไว้อย่างต่อเนื่องและปฏิบัติตามคำแนะนำของทันตแพทย์
หากไม่ใส่รีเทนเนอร์ฟันอาจมีความเสี่ยงที่จะเคลื่อนกลับตัวมาสภาพเดิมได้ค่อนข้างสูง ดังนั้น สุขสันต์สไมล์พลัส จึงได้นำความรู้เกี่ยวกับรีเทนเนอร์มาให้ศึกษาเพิ่มเติม ดังนี้
ทำไมต้องใส่รีเทนเนอร์
แม้ว่าการจัดฟันจะทำให้ฟันเรียงตัวสวยงามเป็นระเบียบแล้ว แต่ฟันสำหรับการจัดใหม่เสร็จใหม่ยังไม่มั่นคงในตำแหน่งอย่างสมบูรณ์จนกว่าเหงือก กระดูก และกล้ามเนื้อจะคุ้นเคยกับการเปลี่ยนแปลง ในการใช้ชีวิตประจำวัน เช่น การบดเคี้ยวอาหารอาจทำให้การออกแรงของฟันทำให้ฟันสามารถเคลื่อนตัวได้ ดังนั้นการใส่รีเทนเนอร์ช่วยให้ฟันอยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้องหรือช่วยคงตำแหน่งของฟันหลังจากถอดเครื่องมือจัดฟัน
ประโยชน์ของรีเทนเนอร์
รีเทนเนอร์ช่วยจัดตำแหน่งของฟันให้เรียงตัวสวยและยังช่วยรักษาอาการผิดปกติของฟันได้อีกด้วย
ความผิดปกติของฟันที่รีเทนเนอร์สามารถช่วยได้มีดังนี้
- ฟันห่าง สำหรับผู้ที่มีช่องฟันห่างสามารถสวมรีเทนเนอร์ได้เพื่อให้ฟันเรียงตัวเข้ามาชิดกันแต่จะต้องอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์
- อาการลิ้นยื่น การใส่รีเทนเนอร์จะช่วยให้บังคับลิ้นแตะเพดาน
- ขากรรไกรผิดปกติ การใส่รีเทนเนอร์จะช่วยให้ฟันสบกันระหว่างการนอนได้
รีเทนเนอร์มีกี่แบบ ?
รีเทนเนอร์แบ่งออกเป็น 2 แบบคือ รีเทนเนอร์แบบใส และรีเทนเนอร์แบบลวด
รีเทนเนอร์แบบใส
รีเทนเนอร์แบบใส (Clear Retainers) เป็นรีเทนเนอร์ที่ถูกออกแบบจากพลาสติกมีลักษณะโปร่งแสงและใส รีเทนเนอร์แบบใสมักถูกใช้หลังจากการจัดฟันเพื่อรักษาผลลัพธ์และป้องกันไม่ให้ฟันกลับสู่สภาพเดิม
วัสดุ
รีเทนเนอร์แบบใสมักถูกทำจากวัสดุเปราะและโปร่งแสง เช่น พอลีเทน (polyethylene) หรือพอลีวูด (polyurethane) ซึ่งช่วยให้มันเป็นใสและให้ความรู้สึกสบายเมื่อใส่ในปาก
การดูแลรักษารีเทนเนอร์แบบใส
เพื่อรักษาความสะอาดของรีเทนเนอร์แบบใส ควรล้างด้วยน้ำอุ่นหรือน้ำสะอาดเมื่อถอดออกจากปาก หลีกเลี่ยงการใช้น้ำร้อนหรือแช่ในน้ำร้อนเพราะอาจทำให้รีเทนเนอร์บิดงอ ควรเก็บรีเทนเนอร์ในกล่องเก็บที่รีเทนแนอร์เมื่อไม่ใช้งาน
ข้อดีของรีเทนเนอร์แบบใส
- รีเทนเนอร์แบบใสมีความโปร่งแสงและใสทำให้ไม่เป็นที่สังเกต
- วัสดุอ่อนโยนทำให้รู้สึกสะดวกสบายเมื่อสวมใส่
- ดูแลทำความสะอาดง่าย
ข้อเสียของรีเทนเนอร์แบบใส
- ไม่คงทนเท่ารีเทนเนอร์อบบลวดและฉีกขาดได้ง่ายกว่า
- บางครั้งมีน้ำเข้าไปอยู่ในช่องของรีเทนเนอร์อาจก่อให้เกิดความรำคาญ
รีเทนนเอร์แบบลวด
เป็นรีเทนเนอร์ที่มีลวดเหล็กและที่หุ้มเป็นพลาสติก สามารถเลือกสีพลาสติกได้เพื่อความเหมาะสมกับใบหน้าของเรา รีเทนเนอร์แบบลวดมีความคงทนมากกว่าแบบใสและทำความสะอาดได้ง่ายกว่า หากรีเทนเนอร์เริ่มหลวมและไม่กระชับ หรือแน่นเกินไป ทันตแพทย์ก็สามารถปรับแก้ไขได้ ไม่ต้องออกแบบใหม่เหมือนแบบใส
วัสดุ
รีเทนเนอร์แบบลวดประกอบด้วยลวดเหล็กที่ถูกขึ้นรูปและพลาสติกที่ใช้เข้ารับรูปทรงของปาก ลวดเหล็กมักมีสีเงินหรือทองแดง ในขณะที่พลาสติกอาจมีสีที่แตกต่างกันไปตามความประสงค์ของผู้ใช้
การดูแลรักษารีเทนเนอร์แบบลวด
เพื่อรักษาความสะอาดของรีเทนเนอร์แบบลวด ควรใช้แปรงฟันล้างการสะสมอาหารและคราบต่างๆ ควรล้างด้วยน้ำอุ่นหรือน้ำเย็น และหลีกเลี่ยงการใช้น้ำร้อน เพราะอาจทำให้พลาสติกบิดงอ
ข้อดีของรีเทนเนอร์แบบลวด
- มีความคงทนไม่เสียหายง่าย
- ไม่มีน้ำลายขังเวลาสวมใส่
- สามารถเลือกสีได้ตามที่เราต้องการ
ข้อเสียของรีเทนเนอร์แบบลวด
- ทำไมไม่มั่นใจในการพูดเนื่องจากการสวมรีเทนเนอร์ช่วงแรกอาจจะทำให้พูดไม่ชัด
- สามารถมองเห็นลวดได้ชัดเจนเป็นที่สังเกตุ
- บางครั้งลวดอาจทำให้เกิดการระคายเคือง
ถ้าไม่ใส่รีเทนเนอร์หลังจากการจัดฟัน ฟันอาจเริ่มเคลื่อนไหวกลับมาสู่สภาพเดิม นี่เป็นเรื่องธรรมดาในกระบวนการจัดฟัน ดังนั้นการใส่รีเทนเนอร์เป็นสิ่งสำคัญในการรักษาผลลัพธ์และรักษาความสมดุลของฟันหลังจากการจัดฟัน
วิธีดูแลรักษารีเทนเนอร์ที่ถูกต้อง
การดูแลรักษารีเทนเนอร์เป็นสิ่งสำคัญเพื่อรักษาผลลัพธ์การจัดฟันและรักษาความสะอาดของรีเทนเนอร์
- หลังจากใช้รีเทนเนอร์ทุกครั้ง ควรล้างรีเทนเนอร์ด้วยน้ำอุ่นหรือน้ำเย็น เพื่อล้างออกคราบอาหารและเชื้อโรคที่สามารถสะสมอยู่บนรีเทนเนอร์ ไม่ควรใช้น้ำร้อนเพราะอาจทำให้รีเทนเนอร์บิดงอหรือเปลี่ยนรูป
- ใช้แปรงฟันล้างรีเทนเนอร์หลังจากการใช้งาน ใช้แปรงฟันสำหรับแปรงรีเทนเนอร์เท่านั้นและไม่ควรใช้แปรงฟันที่ใช้กับฟันธรรมดา เพราะอาจมีเชื้อโรคอยู่
- ไม่ควรแช่รีเทนเนอร์ในน้ำร้อนหรือน้ำร้อนจัด เพราะวัสดุพลาสติกอาจเสื่อมได้
- ควรเก็บรีเทนเนอร์ในกล่องสำหรับเก็บรีเทนเนอร์ที่ทันตแพทย์ให้ หรือกล่องเก็บที่มีระบบระบายอากาศ เพื่อป้องกันการเกิดความชื้นและการแทรกแซงของเชื้อโรค
- รีเทนเนอร์แบบใสมักบางและบ่อยครั้งเป็นวัสดุที่เปราะ ควรระวังในขณะที่การใส่และถอดรีเทนเนอร์เพื่อป้องกันการบิดงอหรือทำให้รีเทนเนอร์เสีย
- อย่าใช้สารที่มีแอลกอฮอล์ในการล้างรีเทนเนอร์ เพราะอาจทำให้รีเทนเนอร์เสีย
- ถ้ามีรอยหรือสภาพเสียของรีเทนเนอร์ ควรติดต่อทันตแพทย์เพื่อการประเมินการซ่อมแซม
การดูแลรักษารีเทนเนอร์อย่างถูกต้องเป็นสิ่งสำคัญเพื่อรักษาผลลัพธ์การจัดฟันและคงความสะอาดของรีเทนเนอร์เองให้ใช้ได้อย่างเหมาะสม ไม่ละเลยการดูแลรักษารีเทนเนอร์สามารถทำให้รีเทนเนอร์สะอาดและทำงานได้อย่างถูกต้องตลอดระยะเวลาที่ใช้งาน
ข้อแนะนำการใช้รีเทนเนอร์
- ควรใส่รีเทนเนอร์ตามคำแนะนำที่ได้รับจากทันตแพทย์ ซึ่งอาจเป็นการใส่เวลากลางคืนหรือในระหว่างวัน การใส่ตามคำแนะนำจะช่วยให้ผลลัพธ์การจัดฟันคงที่
- รีเทนเนอร์มักถูกทำจากวัสดุที่บางและเปราะ ควรใส่และถอดรีเทนเนอร์อย่างระมัดระวัง เพื่อป้องกันการบิดงอหรือทำให้รีเทนเนอร์เสียหาย
- ในขณะระหว่างใส่และถอดรีเทนเนอร์ ควรออกแรงดันเบาๆ โดยไม่ต้องใช้กำลังมาก เพื่อป้องกันการทำลายรีเทนเนอร์
จะเป็นยังไงถ้าไม่ใส่รีเทนเนอร์
หลังจากจัดฟันเสร็จแล้วถ้าไม่ใส่รีเทนเนอร์มีโอกาสสูงมากที่ฟันจะล้ม หรือบิดเบี้ยวและกลับสู่สภาพเดิม ซึ่งอาจจะต้องเริ่มต้นจัดฟันใหม่อีกครั้งและเสียค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม หลังจัดฟันระยะ 6 เดือนแรกควรสวมใส่รีเทนเนอร์ตลอดเวลา ถอดเฉพาะตอนที่รับประทานอาหารเพื่อให้ฟันคงรูปสภาพที่เรียงตัวสวย
ข้อควรระวังการใส่และถอดรีเทนเนอร์
โดยปกติการถอดรีเทนเนอร์ระหว่างการรับประมานอาหารควรจะเก็บใส่กล่องเก็บรีเทนเนอร์ทันที ไม่ควรใช้กระดาษชำระเพื่อห่อและวางไว้บนโต๊ะอาหาร และไม่ควรเก็บรีเทนเนอร์โดยไม่ใส่กล่องไว้ในกระเป๋าเพราะอาจจะทำให้รีเทนเนอร์บิดงอและเกิดความเสียหายได้
ระหว่างที่สวมใส่รีเทนเนอร์ไม่ควรใช้ลิ้นดันหรือเขี่ยเล่นเพราะจะทำให้รีเทนเนอร์หลวมและหลุดได้
สรุป
การจัดฟันทำให้ฟันของเราเรียงตัวสวยงามเป็นระเบียบแต่รีเทนเนอร์จะช่วยให้ฟันคงทนหรือยึดสภาพให้สวยงามอยู่เหมือนเดิม รีเทนเนอร์มีบทบาทสำคัญในการรักษาหลังจากการจัดฟัน เพราะมันช่วยในป้องกันไม่ให้ฟันกลับสู่ท่าทีเดิม และการดูแลรักษารีเทนเนอร์อย่างถูกต้องเป็นสิ่งสำคัญเพื่อรักษาผลลัพธ์การจัดฟันและคงความสะอาดของรีเทนเนอร์เองให้ใช้ได้อย่างเหมาะสมและสะอาด ไม่ละเลยการดูแลรักษารีเทนเนอร์ สามารถทำให้รีเทนเนอร์ทำงานได้อย่างดีตลอดระยะเวลาที่ใช้งาน