อาการปวดรากฟัน เป็นสัญญาณเตือนว่าฟันซี่นั้นกำลังมีปัญหาหรือเกิดการอักเสบ เนื่องจากอาจเกิดจากการผุของฟันที่ลุกลามไปถึงโพรงประสาทฟัน หรือเกิดหนองรากฟัน ทำให้เกิดอาหารปวด หรือเสียวฟัน เป็นครั้งคราวในระหว่างที่กำลังเคี้ยวหรือกัดอาหาร
ปวดรากฟัน คืออะไร
ปวดรากฟันคืออาการปวดที่เกิดขึ้นที่รากของฟัน โดยส่วนที่อยู่ภายในของฟัน ซึ่งส่วนนี้ประสานกับปลอกฟันที่อยู่ที่หน้าสุด ทำให้สามารถรู้สึกถึงปวดรากฟันได้มากที่สุด เนื่องจากมีระบบประสาทที่ค่อนข้างไว ทำให้สามารถรับรู้สัมผัสที่แตกต่างกันได้ ซึ่งทำให้เกิดความรู้สึกเจ็บปวด แม้ว่าปัญหาจริงอาจอยู่ที่ส่วนต่าง ๆ ของฟัน เช่น รากฟัน แต่รากของฟันมักจะเป็นจุดที่ทำให้เกิดอาการปวดรุนแรงมากที่สุด
สาเหตุของปวดรากฟันสามารถมีหลายปัจจัย เช่น การทำลายของแบคทีเรียที่เป็นที่หลักของการเกิดหนอง การอักเสบของปลอกฟัน (gingivitis) หรือการติดเชื้อในรากฟัน ซึ่งการรักษาปวดรากฟันจะขึ้นอยู่กับสาเหตุของอาการ และอาจจะรวมถึงการให้ยารักษา การรักษาทางหลอดราก (root canal treatment) หรือการถอนฟันขึ้นออกตามที่แพทย์หรือหมอฟันรักษาแนะนำ
สาเหตุการปวดรากฟัน
ปวดรากฟันสามารถเกิดขึ้นจากหลายสาเหตุต่าง ๆ ดังนี้
ฟันผุทะลุโพรงประสาทจนปวดมาก
สาเหตุของการปวดรากฟันส่วนมากจะเกิดจาก ฟันผุทะลุโพรงประสาทฟัน ซึ่งจะทำให้เกิดหนองรากฟัน โพรงประสาทฟันอักเสบ หากไม่ได้รับการรักษา เนื่องจากในส่วนนั้นจะเต็มไปด้วยเส้นประสาทหากเกิดการอักเสบหรือการสะสมของเชื้อเเบคทีเรียจำนวนมาก จะทำให้เกิดหนองเเละมีอาการปวด
รักษารากฟันแล้วยังปวดอยู่
หลังจากรักษารากฟันเสร็จเเล้วเเต่ยังมีอาการปวดอยู่ ปัญหานี้อาจเกิดจากการทำความสะอาดบริเวณที่เป็นหนองไม่หมดจึงทำให้เกิดอาการปวด หรืออาจเกิดจากฟันเเตก ดังนั้นจะต้องทำการรักษาใหม่
อุดฟันแล้วปวดฟัน
อุดฟัน คือการรักษาฟันผุเบื้องต้นที่ผิวฟันชั้นนอก สาเหตุการปวดหลังจากอุดฟันอาจเกิดจากการที่วัสดุสูงเกินไปทำให้ฟันชนกระทบกันระหว่างบดเคี้ยว หรือเกิดการอักเสบ
ปวดฟัน รากฟันเป็นหนอง
หากคุณมีอาการปวดฟันที่รุนแรงและมีการเกิดหนองที่รากฟัน ควรรีบพบหมอฟันเพื่อการวินิจฉัยและรักษาที่เหมาะสม เป็นไปได้ที่การรักษาหนองรากฟันอาจจะประกอบด้วยการทำการรักษาทางหลอดราก (root canal treatment) หรือการถอนฟันออก ตามที่แพทย์หรือหมอฟันแนะนำ การปรับปรุงและรักษาฟันอย่างสม่ำเสมอจะช่วยลดโอกาสในการเกิดปัญหานี้เช่นกัน
ปวดรากฟันเทียม
การปวดรากฟันเทียม (Implant Pain) หลังจากการทำงานรักษาคือสภาพที่บางครั้งผู้ที่ได้ทำการปลูก รากฟันเทียม มักจะสัมผัสถึงความไม่สบายหรือปวดในช่วงระยะหลังจากทำ อาจมีสาเหตุหลายปัจจัยที่ทำให้เกิดปวดรากฟันเทียม เช่น การอักเสบ การบีบฟันหรือบดฟัน
ฟันคุด
ฟันคุด คือฟันที่อยู่ซ๊่ในสุดของช่องปาก ซึ่งไม่สามารถขึ้นได้ตามปกติเหมือนฟันซี่อื่น ๆ ทำให้มีโอกาสที่จะทำให้เหงือกอักเสบ และเกิดการติดเชื้อได้ ดังนั้นการผ่าฟันคุดจะช่วยลดอาการเหงือกบวดและอาการปวดได้
เหงือกอักเสบ
เหงือกอักเสบ เกิดจากการสะสมของแบคทีเรียและหินปูนในบริเวณนั้นๆ จึงทำให้มีอาการบวมแดงและลุกลามไปจนถึงรากฟันจนเกิดอาการปวดรากฟัน
อ่านเพิ่มเติม : ปัญหาเหงือกบวมเกิดจากอะไร
อาการปวดรากฟัน เป็นอย่างไร
อาการปวดรากฟันมักจะแสดงออกเป็นความเจ็บปวดที่รุนแรงที่รากของฟัน อาการนี้อาจมีลักษณะต่าง ๆ ขึ้นอยู่กับสาเหตุของปวดรากฟัน ดังนี้
- ความรุนแรงและทนไม่ได้: ปวดรากฟันมักเป็นอย่างรุนแรงและไม่ทนได้ อาจทำให้ผู้ป่วยมีความเจ็บปวดอย่างต่อเนื่องหรือมีลักษณะเสี่ยงเพิ่มขึ้นเมื่อมีการสัมผัสกับสิ่งที่เข็มขัดหรือเสียงดัง
- ความรุนแรงที่มีลักษณะแทรกซับ: ปวดรากฟันมีลักษณะที่ค่อย ๆ มีความรุนแรงขึ้น และลดลงไป แต่ก็ยังคงมีความเจ็บปวดที่รากฟัน
- อาการเจ็บปวดที่เพิ่มขึ้นในตอนกลางคืน: บางครั้งปวดรากฟันมีแนวโน้มที่จะเจ็บปวดมากขึ้นในช่วงเย็นหรือตอนกลางคืน ทำให้ผู้ป่วยมีความยากลำบากในการนอนหลับ
- ปวดรากฟันที่มีการกระจาย: ปวดรากฟันบางครั้งอาจกระจายไปยังส่วนอื่นของใบหน้า, ขี้ผึ้ง, หู, หรือข้างล่างของฟันที่เจ้าของปวด
หากคุณมีอาการปวดรากฟันที่รุนแรงและไม่รู้สึกดีขึ้น ควรพบหมอฟันโดยเร็วเพื่อการวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสม การปรึกษากับหมอฟันจะช่วยให้คุณได้รับการวินิจฉัยที่ถูกต้องและสามารถรับการรักษาที่เหมาะสมสำหรับสาเหตุของปวดรากฟัน
วิธีแก้ปวดรากฟัน
วิธีแก้ปวดรากฟันขึ้นอยู่กับสาเหตุของปวด ซึ่งอาจต้องการการรักษาจากหมอฟัน ต่อไปนี้คือวิธีที่สามารถทำเพื่อบรรเทาอาการปวดรากฟัน และระงับอาการปวด
- ใช้ยาแก้ปวด: การใช้ยาที่มีส่วนผสมเป็นยาระงับปวด เช่น อะซิรามิน ไอบูโพรเฟน หรือพาราเซตามอล สามารถช่วยบรรเทาอาการปวดรากฟันได้ อย่างไรก็ตาม ควรปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์หรือผู้ให้บริการทางด้านสุขภาพ
- ถอนฟัน การถอนฟัน วิธีการแก้ปวดรากฟันที่ดีและช่วยป้องกันการลุกลามของฟันที่เสียไปยังซี่อื่นๆได้
- รักษารากฟัน การรักษาที่ดีที่สุดสำหรับการปวดบริเวณรากฟันจากปัญหารากฟันอักเสบ การเกิดหนองที่คลองรากฟัน วิธีการรักษาจะขึ้นอยู่กับการประเมินจากทันตแพทย์เพื่อการรักษาที่ถูกต้อง
ขั้นตอนการรักษารากฟัน
การรักษารากฟันหรือ Root Canal Treatment (RCT) เป็นกระบวนการทางทันตกรรมที่มีวัตถุประสงค์เพื่อรักษาฟันที่มีปัญหาในรากฟัน ซึ่งมักจะมีการติดเชื้อหรืออักเสบในฟัน. ขั้นตอนทั่วไปของการรักษารากฟันประกอบด้วย
- การวินิจฉัย หมอฟันจะทำการตรวจรากฟันด้วยการใช้เครื่องเอ็กซ์เรย์เพื่อศึกษาโครงสร้างภายในรากฟัน และทำการตรวจสอบอาการและประวัติการปวดของผู้ป่วย. หากพบว่ามีการติดเชื้อหรืออักเสบในรากฟัน การรักษารากฟันอาจเป็นทางเลือกที่เหมาะสม
- การทำลายส่วนที่มีปัญหา หลังจากการวินิจฉัย หมอฟันจะทำการเจาะเพื่อเข้าถึงของแบคทีเรียและเนื้อสดที่มีปัญหาภายในรากฟัน
- การทำความสะอาดรากฟัน หมอฟันจะทำการทำความสะอาดรากฟันโดยการใช้เครื่องมือรากฟันเพื่อกรอหรือตัดส่วนที่มีปัญหาออก และทำความสะอาดของรากฟันให้หมดถึงปลาย
- การฆ่าเชื้อแบคทีเรีย หลังจากที่รากฟันถูกทำความสะอาด หมอฟันจะทำการใส่สารฆ่าเชื้อแบคทีเรียลงไปในรากฟัน เพื่อป้องกันการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรียที่เหลือ
- การอุดรากฟัน หลังจากที่รากฟันถูกทำความสะอาดและได้รับการรักษาเรียบร้อย, หมอฟันจะทำการอุดรากฟันเพื่อป้องกันการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรียและป้องกันการเข้าสู่รากฟัน.
หลังจากการรักษาเสร็จสิ้น หมอฟันจะทำการติดตามการรักษาและทำการตรวจสอบรากฟันเป็นประจำ เพื่อตรวจสอบว่าการรักษารากฟันได้ผลสำเร็จและไม่มีปัญหา
การรักษารากฟันมีประสิทธิภาพมากในการรักษาฟันที่มีปัญหาในราก และสามารถรักษาได้โดยไม่ต้องถอนฟัน ควรปรึกษาหมอฟันเพื่อการวินิจฉัยและแผนการรักษาที่เหมาะสม
วิธีดูแลตัวเองเพื่อป้องกันการปวดรากฟัน
การดูแลตัวเองเพื่อป้องกันการปวดรากฟันเป็นสิ่งที่สำคัญเพื่อรักษาสุขภาพของฟันและป้องกันปัญหาทางทันตกรรม. นอกจากการรักษาฟันที่เคยทำไว้ทุก ๆ 6 เดือน, ต่อไปนี้คือวิธีที่สามารถดูแลเองเพื่อป้องกันการปวดรากฟัน
- ใช้แปรงฟันทุกวันอย่าน้อย 2 ครั้ง โดยเฉพาะหลังจากมื้ออาหารและก่อนนอน ให้ใช้ยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์เพื่อเสริมสร้างความแข็งแรงให้กับฟัน
- ใช้ไหมขัดฟันเพื่อทำความสะอาดระหว่างฟันอย่างน้อยหนึ่งครั้งต่อวัน เพื่อลดการสะสมของเซลล์แบคทีเรียที่สามารถทำให้เกิดการอักเสบ
- การใช้ยาสามัญที่มีส่วนผสมลดการอักเสบ และลดปวด จะช่วยในการบรรเทาอาการปวดรากฟันในบางกรณี
- การลดการบริโภคอาหารและเครื่องดื่มที่มีน้ำตาล โดยเฉพาะในช่วงเวลาก่อนนอน จะช่วยลดการเกิดกลุ่มแบคทีเรียที่ทำให้เกิดการอักเสบ
การดูแลตัวเองเพื่อป้องกันการปวดรากฟันเป็นสิ่งที่สำคัญเพื่อรักษาสุขภาพฟันให้ดีและลดโอกาสในการเจ็บปวด หากมีปัญหาหรืออาการปวดรากฟัน ควรพบหมอฟันเพื่อการวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสม
สรุป
อาการปวดรากฟันสามารถเกิดขึ้นได้หลายสาเหตุ และการรักษารากฟัน เป็นกระบวนการทางทันตกรรมที่รักษาฟันที่มีปัญหาในราก โดยที่เฉพาะส่วนของฟันที่มีปัญหาจะถูกเอาออกและทำความสะอาดในรากฟันเพื่อกำจัดเซลล์แบคทีเรียที่มีปัญหา กระบวนการนี้มักถูกใช้เมื่อฟันมีการติดเชื้อหรืออักเสบในราก และมีวัตถุประสงค์ในการรักษาฟันโดยไม่ต้องถอนมันออก การดูเเลสุขภาพฟันที่ดีจะช่วยในการรักษาสุขภาพฟันและป้องกันการปวดรากฟันในอนาคต การรักษารากฟันเป็นทางเลือกที่มีประสิทธิภาพและสามารถรักษาฟันได้โดยไม่ต้องถอนมันออก
