ฟันคุดคืออะไร
ฟันคุด (Wisdom Teeth) คือฟันกรามซี่สุดท้าย โดยปกติฟันคุดจะเริ่มเติบโตและปรากฎเมื่อมีอายุประมาณ 17 ถึง 25 เฉพาะบางคนที่มีพัฒนาการเร็วกว่าหรือช้ากว่านี้ก็เป็นไปได้
ฟันคุดจะมีทั้งหมด 4 ซี่ ซึ่งรวมถึงฟันคุดบนและล่าง มักจะมีขนาดใหญ่และอาจมีรูปร่างแปลก ๆ ซึ่งอาจทำให้มีปัญหาสุขภาพช่องปาก เราไม่จำเป็นต้องมีฟันคุดเพราะฟันคุดเป็นฟันที่ทำความสะอาดได้ยาก คุณหมอจึงมักแนะนำให้ผ่าฟันคุด หรือถอนฟันคุดออกถึงแม้จะไม่มีอาการปวดฟันคุดก็ตาม
ปัญหาที่มักจะเกิดจากฟันคุด
เกิดการอักเสบ
ฟันคุดอาจติดกับในเนื้อเยื่อปากหรือเนื้อเยื่อของเหงือกและทำให้เกิดอาการอักเสบและเกิดอาการปวดขั้นรุนแรง
การทำให้เกิดการเคลื่อนที่ของฟันอื่น
ฟันคุดอาจกดหรือดันฟันซี่อื่น ทำให้ฟันอื่นในช่องปากเคลื่อนที่ได้
เกิดอาการปวด
ฟันคุดอาจทำให้เกิดอาการปวดในช่องปากและบริเวณศีรษะ
ในกรณีที่ฟันคุดทำให้เกิดปัญหาเหล่านี้หรือมีความจำเป็นจริง ๆ ที่แพทย์อาจแนะนำให้นำฟันคุดออกด้วยกระบวนการผ่าตัดศัลยกรรม แต่ถ้าฟันคุดไม่มีปัญหาและไม่เป็นอันตรายสำหรับสุขภาพช่องปาก แพทย์อาจแนะนำเฝ้าระวังและดูแลตลอดเวลาเพื่อป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต
ความแตกต่างระหว่างถอนฟันคุดกับผ่าฟันคุด
การถอนฟันคุด (Tooth Extraction) และการผ่าฟันคุด (Wisdom Tooth Surgery) เป็นกระบวนการทางทันตกรรมที่ใช้เพื่อนำฟันคุดออกจากช่องปาก แต่มีความแตกต่างกันในลักษณะของกระบวนการและความซับซ้อนของการรักษาดังนี้:
การถอนฟันคุด (Tooth Extraction)
กระบวนการนี้เป็นกระบวนการง่ายและไม่ซับซ้อนมาก โดยส่วนใหญ่นิยมใช้สำหรับถอนฟันที่ไม่มีปัญหาหรือมีปัญหาเล็กน้อย เช่น ฟันคุดที่เป็นฟันป่ายหรือไม่สามารถรักษาได้ทันตแพทย์จะใช้เครื่องมือทันตกรรมเพื่อดึงฟันออกจากปาก โดยทั่วไปไม่จำเป็นต้องผ่าเนื้อเยื่อมาก
การผ่าฟันคุด (Wisdom Tooth Surgery)
การผ่าฟันคุดเป็นกระบวนการที่ซับซ้อนกว่า และมักใช้สำหรับฟันคุดที่อยู่ในตำแหน่งที่ซับซ้อนและต้องมีการผ่าเนื้อเยื่อ เช่น ฟันคุดที่ซ่อนอยู่ในเหงือกหรือใต้รากฟันน้ำนม
ในกรณีการผ่าฟันคุด, แพทย์อาจต้องผ่าเนื้อเยื่อหรือกระทำกระบวนการทางศัลยศาสตร์เพื่อเข้าถึงและนำฟันคุดออก บางครั้งต้องตัดฟันคุดเป็นชิ้นเล็ก ๆ เพื่ออำนวยความสะดวกในการถอน
การผ่าฟันคุดมักจำเป็นต้องใช้ยาชาเพื่อลดความเจ็บปวดและบรรเทาอาการอักเสบหลังการรักษา
ดังนั้นความแตกต่างหลักคือการถอนฟันคุดมักเป็นกระบวนการที่ง่ายและไม่ซับซ้อนมาก ในขณะที่การผ่าฟันคุดเป็นกระบวนการที่ซับซ้อนและต้องทำการผ่าเนื้อเยื่อและอาจต้องใช้การรักษาทางศัลยศาสตร์เพิ่มเติม เป็นไปได้ตามความเป็นไปได้ของฟันคุดและสถานการณ์ของผู้ป่วย ดังนั้นควรปรึกษากับทันตแพทย์เพื่อรับคำแนะนำเกี่ยวกับวิธีการรักษาที่เหมาะสม
บทความเพิ่มเติม : ผ่าฟันคุดกี่วันหาย ดูแลรักษายังไง หากมีอาการปวดต้องทำอย่างไร
ลักษณะและรูปแบบของฟันคุด
ฟันคุด (Wisdom Teeth) มีหลายประเภท และลักษณะขึ้นขึ้นอยู่กับมุมและตำแหน่งที่ฟันคุดขึ้นมาในช่องปาก เราสามารถแบ่งฟันคุดเป็น 4 รูปแบบหลักได้ดังนี้:
Mesial Impaction (ฟันคุดที่มีลักษณะฟันเอียงไปด้านหน้า)
ฟันคุดแบบ Mesial Impaction เอียงเข้าไปในทิศทางของฟันซี่ข้างเคียง (second molar) โดยวิธีที่ฟันคุดเจาะไปทางด้านหน้า ซึ่งทำให้ฟันคุดหันไปทางด้านหน้าของปาก
Vertical Impaction (ฟันคุดที่มีลักษณะตั้งตรง)
ในกรณีนี้, ฟันคุดจะเป็นซี่ตรงลงมาในทิศทางตรงของช่องปาก และไม่มีการคลาดเคลื่อนมาทางด้านหน้าหรือด้านหลังมาก
Horizontal Impaction (ฟันคุดที่มีลักษณะแนวนอน)
ฟันคุดแบบ Horizontal Impaction จะอยู่ในแนวนอน และอาจค่อย ๆ มาทางด้านหน้าหรือด้านหลังของปาก ซึ่งอาจสร้างปัญหาในการถอนซึ่งเป็นลักษณะที่ค่อนข้างทำการถอนยากมาก และใช้เวลาในการพักฟื้นนาน
Distal Impaction (ฟันคุดลักษณะที่เอียงไปทางด้านหลัง)
ฟันคุดแบบ Distal Impaction เอียงออกทางด้านหลังของช่องปาก, และมักอยู่ใกล้กับกระดูกขากรรไกร (ramus)
ความแตกต่างในลักษณะและตำแหน่งของฟันคุดที่ขึ้นมาในช่องปากนี้สามารถมีผลต่อการรักษาและการถอนฟันคุดที่เหมาะสมในแต่ละกรณี บางรูปแบบอาจทำให้กระบวนการถอนเป็นไปได้ง่ายและราบรื่น ในขณะที่อื่นอาจเป็นกระบวนการที่ซับซ้อนและต้องใช้การผ่าเนื้อเยื่อและอุปกรณ์ทันตกรรมเพิ่มเติมเพื่อถอนได้อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ
ผ่าฟันคุด อันตรายไหม?
ความอันตรายจากการผ่าฟันคุดค่อนข้างอยู่ในระดับต่ำ สำหรับผู้ที่ต้องการผ่าฟันคุด, ควรปรึกษากับทันตแพทย์ที่มีความชำนาญในการรักษาฟันคุด เพื่อทราบรายละเอียดเกี่ยวกับกระบวนการ ความเสี่ยงที่เป็นไปได้ และวิธีการดูแลหลังการผ่าฟันคุดเพื่อลดความเสี่ยงและประสบการณ์ที่ดีที่สุดในการรักษาฟันคุด
จะเกิดอะไรขึ้นถ้าเราไม่ผ่าฟันคุด
ถ้าไม่ผ่าฟันคุด (wisdom teeth extraction) เมื่อมีปัญหาหรือความจำเป็น, อาจเกิดปัญหาและอาการทางทันตกรรมต่าง ๆ ขึ้นได้ ดังนี้
เกิดอาการปวด
เมื่อไม่ทำการถอนหรือผ่าฟันคุด หากปล่อยระยะเวลาให้นานจะมีอาการปวดรุนแรงที่เหงือกและฟัน เนื่องจากฟันคุดจะขยายไปเรื่อย ๆทำให้เกิดเหงือกอับเสบและมีอาการปวดมากยิ่งขึ้น
การเสียดสีหรือเบียดของฟัน
ฟันคุดที่ไม่มีพื้นที่เพียงพอในช่องปากอาจทำให้คุณรู้สึกอึดอัดหรือแน่นฟันและอาจจะลามไปถึงฟันซี่อื่นได้
การติดเชื้อและอักเสบ
ฟันคุดที่เสียดสีกับเหงือกและฟันอาจทำให้เกิดการติดเชื้อในช่องปาก ส่งผลให้เกิดอักเสบที่เกี่ยวกับฟันคุดหรือเนื้อเยื่อ และเมื่อเกิดอักเสบนี้ จะมีอาการปวด บวม เป็นระยะเวลานาน
ความเสี่ยงของมะเร็งช่องปาก
ฟันคุดที่ไม่ผ่าหรือถอนออกอาจเป็นปัจจัยเสี่ยงในการเกิดมะเร็งช่องปากหรือเนื้องอกในระยะยาว.
ความเสี่ยงของการเคลื่อนที่ของฟันอื่น
ฟันคุดที่มีการเคลื่อนที่หรือกดคับและมีการกดต่อฟันอื่นในช่องปาก อาจทำให้เกิดการเคลื่อนที่และอักเสบของฟันอื่น ๆ ในช่องปาก
การพิจารณาการผ่าฟันคุดหรือไม่นั้นขึ้นอยู่กับสถานการณ์และความเสี่ยงที่แตกต่างกันของแต่ละบุคคล ควรปรึกษากับทันตแพทย์เพื่อการประเมินและแนะนำที่เหมาะสม
ระยะเวลาพักฟื้นหลังผ่าฟันคุด
- หลังการผ่าฟันคุด อาจมีอาการปวดและบวม ซึ่งอาการจะดีขึ้นตามระยะเวลา ความปวดจะเกิดขึ้นในช่วง 24-72 ชั่วโมงแรก หลังจากนั้นก็จะค่อย ๆ ลดลง การใช้ยาแก้ปวดที่ทันตแพทย์ให้สามารถให้คำแนะนำในการใช้ยาแก้ปวดอย่างถูกต้อง
- หากมีการผ่าฟันคุดและการเย็บแผล ทันตแพทย์จะนัดติดตามอาการและตัดไหมในระยะ 7-14 วันหลังจากวันที่ทำการผ่า
ผ่าฟันคุดราคาเท่าไหร่
การผ่าฟันคุด ราคาจะขึ้นอยู่กับหลากหลายปัจจัยดังนี้
ประเภทของฟันคุด
ราคาของการผ่าฟันคุดมักขึ้นอยู่กับประเภทของฟันคุดที่ต้องถอน การผ่าฟันคุดธรรมดา (simple extraction) มักจะมีราคาต่ำกว่าการผ่าฟันคุดที่ซับซ้อนมาก (surgical extraction) เนื่องจากการผ่าฟันคุดที่ซับซ้อนอาจต้องใช้กระบวนการที่ซับซ้อนและความชำนาญของทันตแพทย์เพิ่มเติม
จำนวนของฟันคุด
ราคาจะเพิ่มขึ้นตามจำนวนของฟันคุดที่ต้องถอน. การถอนหลายฟันคุดในครั้งเดียวอาจทำให้ราคาเพิ่มขึ้น.
ความซับซ้อนของกระบวนการ
ถ้าฟันคุดต้องถอนออกจากตำแหน่งที่ซับซ้อน เช่น การถอนฟันคุดที่มีรากแตกหรือต้องตัดเนื้อเยื่อเพิ่มเติม ราคาจะเพิ่มขึ้นเนื่องจากความซับซ้อนของกระบวนการ
ประสบการณ์และความชำนาญของทันตแพทย์
- หากการผ่าฟันคุดค่อนข้างมีความซับซ้อนและมีความจำเป็นต้องใช้ทันตแพทย์เฉพาะทางที่ชำนาญการ
- การเลือกทันตแพทย์ที่มีประสบการณ์และความชำนาญมากขึ้นอาจส่งผลให้ราคาเพิ่มขึ้น
- ควรปรึกษากับทันตแพทย์เพื่อรับข้อมูลและประเมินราคาการผ่าฟันคุดที่เหมาะสม เพื่อสามารถตัดสินใจเรื่องราคาและการบริการที่เหมาะสมสำหรับการผ่าฟันคุด
วิธีปฏิบัติตัวหลังจากผ่าฟันคุด
- ควรให้เวลาในการพักผ่อนหลังการผ่าฟันคุด อย่าทำกิจกรรมหนักหรือเคลื่อนไหวมากเพื่อป้องกันการบาดเจ็บและบาดเจ็บที่แผล
- อย่าสัมผัสแผลด้วยมือหรือลิ้น และหลีกเลี่ยงการสัมผัสฟันคุดที่ถอนออก
- ใช้ยาแก้ปวดตามคำแนะนำแพทย์ โดยมักจะใช้ยาที่มีส่วนผสมของแอสไพริน (Aspirin) หรืออีบูโพรเฟน (Ibuprofen) เพื่อลดความเจ็บปวดและบวม
- อาจได้รับยาป้องกันการติดเชื้อเพื่อป้องกันการติดเชื้อและความอักเสบในแผล ให้รับประทานตามคำแนะนำแพทย์
- หลีกเลี่ยงการบ้วนหรือปล่อยน้ำลายไหลออกมาอย่างรุนแรง
- หากเลือดยังคงไหลหลังการผ่าฟันคุด ให้นอนอยู่ในท่านอนตะแคง ให้กัดผ้าก๊อชตามคำแนะนำของแพทย์
- หลีกเลี่ยงการใช้แปรงสีฟันหรือผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนสร้างแรงดันบนแผลหลังการผ่าฟันคุด
- รักษาความสะอาดของช่องปากโดยการใช้น้ำเปล่าเช็ดราวแผลหลังการผ่าฟันคุดหรือใช้สารละลายเกลือที่ผสมน้ำอ่อนคราบ เช่น น้ำเกลือเป็นต้น
- รับประทานอาหารที่อ่อนนุ่มและไม่มีเส้นเคราะห์เยื่อหรืออาหารแข็ง เพื่อป้องกันการบาดเจ็บแผลหลังการผ่าฟันคุด
- หลีกเลี่ยงอาหารหรือเครื่องดื่มที่มีอุณหภูมิสูงหรือมีส่วนผสมที่ระคายแผล
- หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่เพื่อป้องกันการระคายเคืองและการก่อให้เกิดการอักเสบของแผล
ผ่าและถอนฟันคุดที่ไหนดี
ปรึกษากับทันตแพทย์ที่คุณไว้วางใจ
คำแนะนำแรกและสำคัญที่สุดคือการเริ่มต้นด้วยการปรึกษากับทันตแพทย์ที่ไว้วางใจ อาจถามคำแนะนำจากคนในครอบครัวหรือเพื่อนซึ่งเคยผ่าฟันคุดมาแล้ว หรือสามารถค้นหารีวิวและความคิดเห็นเกี่ยวกับทันตแพทย์ในพื้นที่
ตรวจสอบประสบการณ์และความชำนาญ
การตรวจสอบประสบการณ์และความชำนาญของทันตแพทย์มีความสำคัญ สามารถสอบถามเกี่ยวกับประสบการณ์ในการผ่าฟันคุดและกรณีที่ทันตแพทย์เคยรับมือ
รับคำแนะนำและอธิบายการรักษา
หลังจากการปรึกษา, ทันตแพทย์ควรให้คำแนะนำเกี่ยวกับสถานะของฟันคุดและวิธีการรักษาที่เหมาะสม ควรถามถึงกระบวนการที่จะทำ ความซับซ้อนของกระบวนการ และความสามารถในการจัดการกับความเจ็บปวดหรือปัญหาที่อาจเกิดขึ้น
คำนึงถึงค่าใช้จ่าย
ควรสอบถามเกี่ยวกับค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องกับการผ่าฟันคุด รวมถึงราคาการประเมิน ค่าตรวจรังสีเอกซเรย์ (X-ray) และค่าบริการทั่วไป แนะนำให้เข้าใจค่าใช้จ่ายรวมทั้งหมดก่อนที่จะตัดสินใจ
ผ่าฟันคุดกับ สุขสันต์สไมล์
คลินิกทันตกรรมสุขสันต์สไมล์ คลินิกทันตกรรมครบวงจร บริการด้วยมาตรฐาน ด้วยเครื่องมือและอุปกรณ์ที่ทันสมัยภายใต้ระบบรักษาความสะอาดปราศจากเชื้อด้วยเทคโนโลยีระดับสูงสุด
- ผ่าฟันคุด โดยทีมทันตแพทย์เฉพาะทาง
- คุณหมอเฉพาะทาง ด้านผ่าฟันคุด มากประสบการณ์
- มือเบา เอาใจใส่ ในราคาไม่แพง
- ด้วยเทคโนโลยี X-Ray Digital ที่ช่วยเพิ่มความแม่นยำในการรักษา
- รวดเร็ว แม่นยำ จนทำให้รู้สึกว่า ผ่าฟันคุด ไม่เจ็บ อย่างที่คิด
สรุป
การผ่าและถอนฟันคุดเป็นกระบวนการที่สำคัญในการรักษาสุขภาพช่องปากและควรทำโดยทันตแพทย์ที่มีความชำนาญในด้านนี้ คำแนะนำแพทย์และการดูแลหลังการผ่าฟันคุดมีบทบาทสำคัญในการให้คุณมีระยะเวลาฟื้นตัวและสุขภาพช่องปากที่ดีหลังจากการรักษาฟันคุดสำเร็จ